![](/media/lib/437/n-rozcieranie-d4e8cd9866fc634bc26096fb025a521f.jpg)
Izraelczycy znaleźli narzędzie do rozcierania o 50 000 lat starsze od naszego gatunku
2 stycznia 2021, 11:55Izraelscy archeolodzy znaleźli kamienne narzędzie sprzed 350 000 lat, które prawdopodobnie służyło do rozcierania żywności i innych materiałów. Narzędzie jest o około 50 000 lat starsze niż gatunek Homo sapiens.
![](/media/lib/435/n-gramatyka-69514e1a435e495558fdf89a98bd667a.jpg)
Małpy od 40 milionów lat posiadają zdolność rozumienia gramatyki
16 grudnia 2020, 11:24Ludzie nie są jedynymi zwierzętami zdolnymi do identyfikowania złożonych struktur występujących w języku. Potrafią to też inne człowiekowate oraz pozostałe małpy, wynika z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie w Zurychu.
![](/media/lib/333/n-naukowiec-527ddcdb0659dba4c314fc99642f968e.jpg)
Mutacja w czasie ewolucji spowodowała, że jesteśmy bardziej podatni na niektóre nowotwory
10 grudnia 2020, 12:24Ludzie, w porównaniu do naszych najbliższych kuzynów – szympansów – są szczególnie podatni na rozwój złośliwych nowotworów pochodzących z tkanki nabłonkowej. Nawet wówczas, gdy brak genetycznej podatności na takie choroby czy gdy nie mają styczności z czynnikami ryzyka, np. z tytoniem
![](/media/lib/431/n-szachownica2-23455056e4e9e4d315e5141f60c39c4e.jpg)
Roślina ewoluuje, by stać się mniej widoczna dla ludzi
23 listopada 2020, 12:19Roślina wykorzystywana w medycynie chińskiej wyewoluowała, by stać się mniej widoczna dla ludzi. Naukowcy odkryli, że szachownica Fritillaria delavayi, która występuje na skalistych zboczach Gór Sino-Tybetańskich (Hengduan Shan), lepiej wpasowuje się w otoczenie w rejonach, gdzie jest intensywnie pozyskiwana.
![](/media/lib/429/n-kylinxia12-8b7dbe505a0987ac4b338eb51f9a77b3.jpg)
Chińczycy znaleźli zaginione ogniwo ewolucji stawonogów
5 listopada 2020, 10:55Stawonogi to od 500 milionów lat najbardziej rozpowszechniony typ zwierząt na Ziemi. Stanowią one aż 80% wszystkich żyjących współcześnie gatunków. Jednak dotychczas istniało poważne brakujące ogniwo ich ewolucji.
![](/media/lib/333/n-machu-picchu01-da5fd824c7cbd9feaca6f3f0ecf3148c.jpg)
Polska architekt udowodniła istnienie dwóch inkaskich systemów miar
27 października 2020, 08:56W czasie rozplanowywania budowli w słynnym Machu Picchu w Peru Inkowie stosowali dwa rodzaje miar. Jeden z nich opierał się na module wynoszącym 42 cm, drugi – 54 cm. Istnienia tego pierwszego naukowcy spodziewali się, drugi – jest niespodzianką.
![](/media/lib/427/n-klinowe-14aa3cdaf45b7b507bd6c9db7754372c.jpg)
Rozpoczął się wielki projekt digitalizacji hetyckich tabliczek z pismem klinowym
21 października 2020, 12:37Akademia Nauk i Literatury w Moguncji zdigitalizuje i udostępni online całe swoje zbiory hetyckich tabliczek glinianych z pismem klinowym sprzed 3500 lat. W uniwersyteckich zbiorach znajduje się około 30 000 takich zabytków, w większości spisanych językiem hetyckim. Znajdziemy tam też teksty w językach luwijskim i palijskim.
![](/media/lib/343/n-lis-f6ec4c50e4f5e438a1eb2b7178bf4028.jpg)
Drapieżniki nawet połowę pożywienia pozyskują od ludzi. To może być niebezpieczne dla ekosystemu
13 października 2020, 09:47Drapieżniki żyjące w pobliżu ludzi mogą nawet połowę pożywienia czerpać ze źródeł pochodzących od ludzi. To, jak obawiają się naukowcy z University of Wisconsin-Madison, może mieć destrukcyjny wpływ na środowisko naturalne.
![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/424/n-supermasywna-c729b92c9edf0b047467b59342863730.jpg)
Galaktyki i czarna dziura spowite gazową siecią pomogą wyjaśnić zagadkę wczesnego wszechświata
1 października 2020, 11:27Very Large Telescope zauważył sześć galaktyk zgromadzonych wokół supermasywnej czarnej dziury z czasów, gdy wszechświat liczył sobie mniej niż miliard lat. Po raz pierwszy zauważono takie zgrupowanie z czasów tak nieodległych od Wielkiego Wybuchu. Odkrycie pomaga lepiej zrozumieć, w jaki sposób supermasywne czarne dziury mogą powstawać i ewoluować tak szybko.